Vierkant

Dit kunstwerk staat al sinds de eerste adventszondag bij ons in de kerk. Mooi hè! Gemaakt door vijf jongedames van de Ichtusvereniging Eén van hen gaf er een uitleg bij! Ze hadden het kunstwerk opgebouwd uit allemaal vierkantjes om twee redenen. De eerste reden is dat je dan niet gelijk ziet wat het is. Dan kijk je er iets langer naar. Dan sta je langer stil bij wat Kerst eigenlijk is.
Nou, ik moet zeggen dat ik erg lang gekeken heb naar het grijze geval rechts in de hoek. Uiteindelijk hou ik het maar op dat het een grijsbonte koe is.
Als je goed kijkt, zie je dat er toch rondjes zijn gebruikt en wel bij het kindje Jezus. Dat is ook gelijk de tweede reden om vierkantjes te gebruiken. Rond beeldt dan perfect uit en vierkant niet. Jezus is perfect! Jezus heeft geen begin en geen einde. Wij zijn vierkant met soms scherpe kantjes. Jezus kwam naar de aarde om ons te verlossen van ons vierkant-zijn en om ons steeds ronder te maken.

Wie meent dat de aarde rond is, zit er vierkant naast. Dat is al niet meer zo sinds de mens voor de zonde koos. En mocht je nog denken dat het in de kerk nog wel meevalt, dan verwijs ik u naar het nieuws van deze maand over de Roomse kerk waar – nu de beerput eenmaal opengetrokken is – veel meer vuiligheid zit dan gedacht werd.
En als je dan protestants bent en denkt 'bij ons geen centje pijn,' herinner ik u aan het nieuws van vorige maand over een kerk in Zeewolde waar centen wel degelijk pijn deden. Misschien nog wel meer op het emotionele als op het financiële vlak. En zo kan ik wel doorgaan. We leven in een zondige wereld bevolkt door zondige mensen.
En ach, eigenlijk kunnen we allemaal wel bij onszelf blijven. Mochten we nog in de ronde spiegel van 'het zal allemaal nog wel meevallen,' kijken dan zien we, als we een eerlijke blik werpen, onszelf toch vierkant weerspiegelt.

En toch.....
Aan het einde van een jaar waarin er weer van alles gebeurde wat ons verdrietig maakte – of boos, of ongerust, of welke emotie zonde en de gevolgen ervan maar bij ons oproept – als het jaar bijna afgelopen is vieren we weer Kerst. Alsof God aan het einde van elk jaar er nog maar weer eens de nadruk op wil leggen dat er een uitweg is. God, Die ons zo liefhad dat hij zijn eigen Zoon naar de aarde stuurde. Jezus, gekomen om ons te verlossen zodat wij steeds meer op Hem gaan lijken. Zodat de zonde toch niet het laatste woord heeft in ons leven.

Een wonder dat bijna niet te vatten is. Afgelopen zaterdag waren we voor het derde achtereenvolgende jaar in Bodegraven bij de Volkskerstzang. Sommige tradities maak je zelf en dit wordt er denk ik één van. Maar – voor ik helemaal afdwaal en lyrisch wordt over het optreden van het koor – wat ik eigenlijk met u wil delen is dat twee solisten een lied zongen van Gerald Troost met daarin de zin: 'Als ik het begrijpen wil, vallen mijn gedachten even stil, het verandert mij, de wereld voelt opeens niet meer zo kil.'

De boodschap van Kerst verandert ons. En dat geeft hoop en moed om straks het nieuwe jaar weer in te gaan. Proberen er weer het beste van te maken. Ondanks al ons vierkant-zijn.
En het wordt nog mooier omdat we weten dat Jezus zal terugkomen naar deze aarde om alles wat nu nog niet volmaakt is helemaal perfect te maken. Dan wordt al het vierkante rond en zullen we voorgoed verlost zijn van al onze scherpe kantjes.

Ik wens u fijne en vooral 'ronde' Kerstdagen

Tók tók tók

Marietje, de zwarte kip die niet mocht broeden van mijn schoonzoon*, loopt nu trots haar rondjes bij ons in de tuin. En ik heb haar niet eens gekip-napt, ik heb haar eerlijk gekregen. Samen met nog twee andere kippen die ik Kaatje en Muis heb genoemd. Kaatje is bruin, Muis is grijs.
De kippen waren er al eerder dan het hok. Dat kwam omdat Kaatje gepest werd door de andere kippen. Dan denk je dat dat alleen een mensenkwaal is, maar nee, kippen kunnen er ook wat van. De natuur is hard, een zieke kip krijgt gewoon geen toegang meer tot eten en drinken. 'Breng haar maar bij mij,' riep ik alweer veel te snel. Want waar moest dat beest dan in? Het hok was nog in aanbouw. Mijn man gooide al zijn gaven in de strijd om er een paleisje van te maken. Maar daar kon Kaatje niet op wachten. Ze werd alsmaar magerder en moest acuut worden gered. Mijn schoonzoon had nog wel een konijnenhokje. Met nadruk op hokje! Want toen vonden mijn dochter en schoonzoon één kip weer zielig en kwamen ze met drie kippen aan. Maar omdat ik Marietje herkende vond ik alles best! 'Stop ze maar in mijn kas,' zei ik. En daar hebben ze gezeten tot het hok klaar was.

Toen het kippenpaleis helemaal af was, moesten de tokkies nog overgebracht worden naar hun nieuwe onderkomen. Ik zou vangen, mijn man zou deurtjes opendoen. Tenminste, dat was het plan. Zie je me achter de kippen aanrennen? Veren vlogen door de lucht, kippen kakelden, ik gilde. Toen ging mijn mobieltje. Ik kon het nummer niet zo snel thuisbrengen dus nieuwsgierig pakte ik op. Het bleek de buurman te zijn die graag een liturgie getypt wilde hebben. 'Tiny, waar zit je toch, wat doe je?' vroeg hij. 'Ik zit in mijn kas en vang kippen,' antwoordde ik. De buurman bulderde van het lachen. 'Kom morgenvroeg maar, dan is de liturgie klaar en leg ik alles uit,' zei ik en dat leek de buurman ook wel een beter plan.
Mijn man kwam ondertussen op het idee om een doek over de kip te gooien en ze dan op te pakken. Dat lukte en uiteindelijk was de verhuizing een feit.
Nu geniet ik van het heerlijke getok van de kipjes. Als ik ooit ga mediteren wordt tók tók tók mijn mantra. Vooral de langgerekte ó brengt me in vervoering.

Nu vraagt u zich misschien af hoe ik zo opeens op mediteren kom. Dat komt door het boek 'Eten, Bidden, Beminnen' van Elisabeth Gilbert. Ik heb dat boek voor mijn verjaardag gekregen en heb de eerste twee delen al uit.
'Eten' speelt zich af in Italië en tijdens het lezen kreeg ik steeds vreselijk veel zin in pizza. Naar Napels gaan om daar de allerlekkerste pizza van de wereld te eten staat inmiddels bijgetekend op mijn lijstje van dingen die ik altijd nog eens wil doen.
Voor 'Bidden' gaat de hoofdrolspeelster naar India. Op zoek naar God, die ze vooral in zichzelf probeert te vinden door middel van bidden en mediteren. 'Bidden is praten met God, mediteren is luisteren naar God,' zo wordt er gezegd.
Mijn gedegen gereformeerde achtergrond maakt hier al een kanttekening. Het is er bij mij ingestampt dat er twee manieren zijn om God te leren kennen. Door de Bijbel en in Zijn schepping. Nu moet mij van het hart dat ik het tweede middel zwaar ondergewaardeerd vind in christelijk Nederland. Veel kerken worstelen met de tweede dienst op zondag. Er lijkt steeds minder animo voor en er wordt druk naar nieuwe vormen gezocht om het toch weer aantrekkelijk te maken. Mijn voorstel is om in kleine groepjes de natuur in te trekken en van elkaar te leren hoe mooi en goed alles is gemaakt en hoe machtig onze Schepper is.

Terug naar het boek. Het is de moeite van het lezen waard. Er staan veel mooie zinnen in over God. Mediteren lijkt ook zo gek nog niet. Niet aldoor maar met je verlanglijstje naar God gaan maar gewoon eens luisteren wat God van jou verlangt. Of zoals Josh Groban het zingt:

When I am down and, oh my soul, so weary;
When troubles come and my heart burdened be;
Then, I am still and wait here in the silence,
Until you come and sit awhile with me.

Als ik het uitprobeer en na het bidden gewoon eens een poos stil probeer te zijn, val ik in slaap. Ik denk dat mediteren niet een vorm is die bij mij past. Ik ben meer iemand die al stofzuigende nadenkt over de preek van de zondag ervoor of over iets anders wat is blijven hangen.

Wat ik in het boek ook jammer vind, is dat Jezus helemaal niet wordt genoemd. Het lijkt erop dat je door mediteren je eigen verlossing kunt bewerken. En dan schiet mij weer een verhaal te binnen dat ik ooit hoorde: Een man zat in een diepe put waar hij zelf niet uit kon komen. Mohamed kwam langs en zei: 'als Allah het wil, kom je uit de put,' en hij liep door. Boeddha kwam langs en zei: 'als je maar ver genoeg boven jezelf uitstijgt, kom je uit de put,' en ook hij liep door. Jezus kwam, liep niet door maar daalde af, de put in, tilde de man uit de put en bevrijdde hem.
Als ik in mezelf op zoek moet naar God om zodoende mezelf te verlossen, vind ik de duivel die mij herinnert aan mijn zonden. 'Visje' de christelijke variant van 'Loesje' schreef eens: 'Als de duivel aan je deur klopt, laat Jezus dan opendoen.' Als je God zoekt, kan dat nooit zonder Jezus. Ook dát is me met de paplepel ingegoten.

Ondertussen denkt u misschien dat ik kakel als een kip zonder kop. Of dat ik overal een graantje van probeer mee te pikken. Maar zolang ik nog niet de kip met de gouden eieren slacht, hoeft u zich geen zorgen te maken. Als het weer het toelaat zal ik op mijn bankje bij de kipjes gaan zitten en, met hun getok als rustgevende mantra op de achtergrond, mijn lievelingsvers uit de Bijbel in praktijk proberen te brengen: 'Zoek rust, mijn ziel, bij God alleen, van Hem blijf ik alles verwachten.'


* (zie Beestenboel mei 2011)

Advent

Het winkelend publiek maakt de straten onveilig.
Sinterklaas is weer weg, nu is de kerstman heilig.

Ergens jingelt alweer een bel:
'Kerst komt eraan, hoor je het wel?
Ben je de kaarten niet vergeten?
Weet je al wat je wilt eten?'

De boom moet gekocht,
cadeaus uitgezocht.
De allernieuwste rage
ligt in de etalage
naast kerststallen uitgestald!

Wie heeft dit feest verknald?

Kerst is verworden tot feest van commercie,
waar ik door de bomen het Kind niet meer zie!

Jezus kwam voor óns als kindje op aarde!
Alleen dát geeft het Kerstfeest echte waarde!